2020-ci ilin yanvar-iyun aylarında Samux rayonun iqtisadi və sosial inkişafının makroiqtisadi göstəriciləri
2020-ci ilin yanvar-iyun aylarının makroiqtisadi göstəriciləri rayon iqtisadiyyatının dinamik inkişaf etdiyini əks etdirir. Hesabat dövründə məhsul istehsalı sahələrində istehsalın həcmi artmış, xidmət sahələrinin fəaliyyəti genişlənmiş, əhalinin həyat səviyyəsini əks etdirən pul gəlirləri və əməkhaqqı xeyli yüksəlmişdir.
2020-ci ilin məhsulu üçün rayon üzrə 11184,2 hektar payızlıq taxıl səpini aparılmışdır. Bu əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 1638,2 hektar və ya 17,2 faiz çoxdur. 2020-ci ilin məhsulu üçün 5508,2 hektar sahədə yazlıq bitkilərin səpini aparılmışdır. Bu əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 1895,8 hektar və ya 25,7 faiz azdır.
Yazlıq səpinin 1285,0 hektarı və ya 23,3 faizi çoxillik otlar, 182,5 hektarı və ya 3,3 faizi kartof, 706,5 hektarı və ya 12,8 faizi tərəvəz, 1943,5 hektarı və ya 35,3 faizi günəbaxan, 225,2 hektarı və ya 4,1 faizi şəkər çuğunduru, 111 hektarı və ya 2,0 faizi yazlıq arpa, 10 hektarı və ya 0,2 faizi yazlıq buğda, 36 hektar və yaxud 0,7 faiz paxlalılar, 30,0 hektarı v\ə yaxud 0,5 faizi çəltik, 35 hektarı və yaxud 0,63 faizi tərəvəz(toxumluq), 496 hektar və yaxud 9,0 faizi qarğıdalı, 342,5 hektarı və yaxud 6,2 faizi bostan, 21,0 hektarı və yaxud 0,4 faizi birillik otlar, 1,5 hektarı və yaxud 0,03 faiz vələmir, 2,0 hektarı və yaxud 0,04 faizi çovdar, 80,5 hektarı və yaxud 1,5 faizi pambıq olmuşdur.
Hesabat dövründə 10002,7 hektar taxıl sahəsində biçin aparılmışdır. Həmin sahələrdən 40510,4 ton məhsul yığılmışdır. Məhsuldarlıq hər hektardan orta hesabla 40,5 sentner olmuşdur.
2415,2 ton meyvə istehsal olunmuşdur ki, bu da əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 26,7 ton və ya 1,1% çoxdur.
Cari ildə bundan başqa 1460,4 ton kartof, 8591,2 ton tərəvəz istehsal olunnmuşdur.
2020-ci ilin II rübünün sonuna 23289 baş iri buynuzlu mal-qara, 137627 baş qoyun və keçilər mövcud olmuşdur.
Əvvəlki illə müqayisədə iri buynuzlu mal-qara 269 baş və ya 1,1 faiz, qoyun və keçilər isə 8659 baş və ya 5,9 faiz azalmışdır. Hesabat dövründə diri çəkidə ət istehsalı əvvəlki ilə nisbətən 0,3 faiz artaraq 2739 ton, süd istehsalı 0,01 faiz artaraq 14796 ton, yumurta istehsalı 1,0 faiz artaraq 4985 min ədəd, yun istehsalı 1,6 faiz azalaraq 241 ton olmuşdur.
Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsal həcmi 51514,4 min manat olmuşdur ki, bu da əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 18,3 faiz çoxdur.
Hesabat dövründə fiziki şəxslər də daxil olmaqla sənayedə məhsul istehsalının və xidmətlərin həcmi 3148,4 min manat olmuşdur ki, bu da əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 12,6 faiz azdır.
2020-ci ilin yanvar-iyun aylarında fiziki şəxslər də daxil olmaqla emal sənayesi ilə məşğul olan sənaye müəssisələri 477,9 min manatlıq mal və məhsul istehsal etmişlər ki, bu da əvvəlki ilin nisbətən 54,7 faiz azdır. Rayon üzrə istehsal olunmuş 3148,4 min manat mal və xidmətlərin 2670,5 min manatı dövlət, 477,9 min manatı qeyri-dövlət sektorunun, ondan 205,8 min manatı isə fiziki şəxslərin, 241,8 min manatı isə ev təsərrügfatlarının payına düşür. Hesabat dövrünün sonuna anbarlarda hazır məhsulun qalığı olmamışdır.
Hesabat dövrü ərzində tikinti təşkilatları tərəfindən 695,3 min manatlıq təmir- tikinti işləri aparılmışdır. Bu isə əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2,9 faiz azdır.. Təmir-tikinti işlərinin 694,8 min manatı dövlət müəssisələri, 0,5 min manatı isə qeyri-dövlət müəssisələri tərəfindən icra edilmişdir. Təmir-tikinti işlərinin hamısı cari təmirin payına düşür.
Hesabat dövründə əsas vəsaitlərə qoyulan investisiyaların həcmi 3425,4 min manat olmuşdur. Sənayeyə 401,4 min manat, kənd təsərrüfatına 267,7 min manat, sosial sahəyə 2074,3 min manat, tikinti işlərinə isə 682,0 min manat, investisiya qoyulmuşdur. Əsas kapitala qoyulan investisiyanın 669,1 min manatı ietehsal təyinatlı, 2756,3 min manatı isə qeyri-istehsal təyinatlıdır. 2666,6 min manat əsas fondlar istifadəyə verilmişdir. Əhalinin şəxsi vəsaiti hesabına dəyəri 682,0 min manat olan 2143,0 kvadrat metr mənzil tikilib istifadəyə verilmişdir. Əsas kapitala yönəldilmiş sərmayənin 2743,4 min manatı və ya 80,1 faizi dövlət büdcəsindən ayrılmış, 682,0 min manatı və ya 19,9 faizi isə əhalinin şəxsi vəsaiti hesabına olmuşdur.
“Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrası ilə əlaqədar olaraq Samux rayonunda 2020-ci ilin yanvar-iyun ayları ərzində bir sıra abadlıq-quruculuq işləri həyata keçirilmişdir:
Gəncə-Samux, Samux-Hacıalılı, Samux-Sarıqaya avtomobil yollarında asfalt beton qarışığı ilə 17530 m2 sahədə təmir işləri görülmüşdür. Bu məqsədlə 2197.4 ton miqdarında 109,9 min manat dəyərində iş yerinə yetirilmişdir.
Rayonun ən ucqar beş kəndini rayon mərkəzi ilə birləşdirən Samux-Yenikənd-Poylu avtomobil yolunun Yenikənd-Poylu istiqamətində asfalt salınması üçün yolda hamarlanma işləri həyata keçirilmiş, su ötürücü borular qurulmuş, 4 ədəd körpünün tikintisi planlaşdırlmışdır. Poylu və Kəsəmən kəndlərinin giriş hissələrində yolun müəyyən hissəsində ümumi uzunluğu 15 km uzunluğunda asfalt örtüyü salınmışdır Hal-hazırda işlər davam etdirilir Hal-hazırda işlər davam etdirilir.
Rayon əhalisini dayanıqlı elektrik enerjisi ilə təmin etmək üçün 2020-ci ilin birinci rübü ərzində Əhmədbəyli kəndində əhaliyə xidmət edən 1 ədəd transformator yeni transformatorla əvəz edilmiş, 6/10 kv-luq xətlərdə 52 ədəd dayaqlar düzəldilmiş, 61 ədəd yararsız izalyatorlar yenisi ilə əvəz edilmişdir. 2400 metr yararsız naqillər yeni AS-50 markalı naqilərlə əvəz edilmişdir. İstixana kəndində elektrik şəbəkəsinin yenidən qurulması istiqamətində 4160 metr SİP kabel xətlərinin çəkilişi işləri həyata keçirilmiş, 119 ədəd yeni beton dayaqlar basdırılmışdır. Sərkar yaşayış məntqələrində 2860 metr uzunluğunda elektrik xətləri SİP kabellə əvəz olunub. Hesabat dövrü ərzində əhali qrupu üzrə istismar edilən 27 ədəd transformator əsaslı təmir olunmuşdur.
Samux şəhərinin içməli suya olan tələbatının ödənilməsi üçün müvafiq sərəncama uyğun olaraq 3,24 hektar təmizləyici qurğuya və 2,22 hektar su anbarının inşa edilməsinə torpaq sahəsi ayrılmış, təmizləyici qurğu və su anbarının tikintisi işləri həyata keçirilmişdir. Hesabat dövrü ərzində əhaliyə xidmət edən 17 ədəd içməli su kimi istifadə olunan subartezian quyusundan 13 ədədi saz vəziyyətə gətirilərək abonentlərin istifadəsinə verilmişdir.Əhalini fasiləsiz içməli su ilə təmin etmək məqsədilə su sayğaclarının tətbiq edilməsinə başlanılmışdır. Samux şəhərində yerləşən 36 mənzilli çoxmərtəbəli yaşayış binasını məişət suyu ilə təmin etmək üçün 200 m3 su anbarından nasoslar vasitəsilə mənzillərə məişət suyu verilir. Hesabat dövründə dövlət layihəsinə əsasən Samux şəhərində yeni su sisteminin qurulmasına başlanılmış, 55391 metr yeni su xətti çəkilmişdir. Hal-hazırda işlər davam etdirilir.
Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalında yüksək nəticənin əldə olunmasında əsas şərtlərdən biri əkin sahələrinin suvarma suyu ilə təminatı məsələsidir. Bu sahə daim ölkə başçısının diqqətində saxlanılır. “Əkin sahələrinin suvarma suyu ilə təminatının yaxşılaşdırılmasına və əhalinin içməli suya olan tələbatının ödənilməsinə dair əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq sərəncamları bunun əyani sübutudur. Bu sərəncamlar əsasında rayonumuzda 2020-ci il üçün 15 subartezian quyusunun qazılıb istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulmuşdur ki, , artıq 7 subartezian quyusunda son tamamlama işləri görülməkdədir.
Bununla bərabər 2020-ci ilin altı ayı ərzində 193 ədəd nasos, 21 ədəd elektrik avadanlığı təmir edilmişdir.
Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələri üçün 9 fərdi evin tikintisində son tamamlama işləri həyata keçirilir. Həmin evlər yaxın günlərdə istifadəyə veriləcəkdir.
Rayonun Seyidlər kəndi ərazisində qaçqın və məcburi köçkün ailələri üçün 200 ailəlik şəhərciyin salınması işlərinə başlanılmış, hal-hazırda işlər davam etdirilir.
Hesabat dövrü ərzində Rayon Mərkəzi Xəstəxanası üçün yeni xəstəxana kompleksinin tikintisinə torpaq sahəsi ayrılaraq sənədləşmə işləri həyata keçirilmiş, 90 çarpayılıq xəstəxananın tikinti işlərinə başlanılmışdır. . İnstitut qəsəbəsində həkim məntəqəsinin, Alıuşağı və İstixana kəndlərində tibb məntəqəsinin tikinti işləri həyata keçirlir.
2020-ci ilin əvvəlindən Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə 800 şagird yerlik Sərkar kənd tam orta məktəbinin, 100 yerlik Sərkar kənd uşaq bağçasının, Ziyadlı kəndində 60 yerlik uşaq bağçasının tikilməsi və 600 yerlik tam orta məktəbin əsaslı təmiri üçün layihələndirmə işləri həyata keçirilmiş və eyni zamanda 800 şagird yerlik Sərkar kənd tam orta məktəbinin, 100 yerlik Sərkar kənd uşaq bağçasının və 60 yerlik Ziyadlı kənd uşaq bağçasının tikinti işlərinə başlanılmışdır. 600 yerlik Ziyadlı kənd tam orta məktəbində əsaslı təmir və bərpa işləri həyata keçirilir. Ziyadlı kənd tam orta məktəbində mini futbol meydançasının tikintisi nəzərdə tutulmuşdur. . Bundan başqa İnstitut qəsəbəsində 960 şagird yerlik tam orta məktəbin tikinti işləri və 624 yerlik Çobanabdallı kənd tam orta məktəbinin tkintisi üçün layihə sənədlərinin hazırlanması işləri həyata keçirilir.
2020-ci ilin yanvar-iyun aylarında sərnişin daşınması 27,0 faiz azalaraq, 3541 min nəfər olmuşdur. Mal və xidmətlərin həcmi 22,2 faiz azalaraq, 1133,1 min manata çatmışdır. Hesabat dövründə sərnişin dövriyyəsi 33957,0 min sərnişin km olmuşdur.
Hal-hazırda rayonda 1 rabitə müəssisəsi - Samux Telekommunikasiya qovşağı fəaliyyət göstərir. Hesabat dövründə telefon çəkilişi 110, telefon aparatlarının sayı isə 8703 ədəd olmuşdur.
Rayonda rabitə sahəsi üzrə mal və xidmətlərin ümumi həcmi 444,3 min manat və ya əvvəlki ilə nisbətən 9,2 faiz çox olmuşdur.
2020-ci ilin yanvar-iyun aylarında rayon üzrə pərakəndə ticarət dövriyyəsi 60061,6 min manat olmuşdur ki, bu da əvvəlki ilə nisbətən müqayisəli qiymətlərlə 0,5 faiz azdır. Adambaşına düşən pərakəndə ticarət dövriyyəsi 1016,3 manat olmuşdur ki, bu da respublika üzrə hər bir adama düşən aylıq pərakəndə ticarət dövriyyəsinin 51,4 faizini təşkil edir.
Pərakəndə ticarət dövriyyəsinin 38335,5 min manatı və ya 63,8 faizi ərzaq mallarının, 21726,1 min manatı və ya 36,2 faizi isə qeyri-ərzaq mallarının payına düşür.
Topdansatış əmtəə dövriyyəsi 218,9 min manat və ya əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 104,5 min manat və ya 32,3 faiz az olmuşdur.
2020-ci ilin yanvar-iyun aylarında əhaliyə 11883,4 min manatlıq ödənişli xidmət göstərilmişdir ki. bu isə əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən müqayisəli qiymətlərlə 19,4 faiz azdır. Ödənişli xidmətin 997,9 min manatını və ya 8,4 faizini məişət xidməti təşkil edir.
Fiziki şəxslər tərəfindən 8572,6 min manatlıq və ya ümumi həcmin 72,1 faizi qədər ödənişli xidmət göstərilmişdir.
Hesabat dövründə əhaliyə cəmi 961,3 min manatlıq iaşə xidməti göstərilmişdir. Bu əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 826,8 min manat və ya müqayisəli qiymətlərlə 46,8 faiz azdır. İaşə xidmətinin hamısı fiziki şəxslər tərəfindən göstərilmişdir. Rayonda iaşə xidməti ilə 55 fiziki şəxs məşğul olmuşdur.
2020-ci ilin yanvar-iyun aylarında muzdla çalışan işçilərin orta sayı 5139 nəfər, həmin işçilərə hesablanmış əməkhaqqı fondunun məbləği isə 14050297,3 min manat təşkil etmişdir. Hər bir işçiyə düşən orta aylıq əməkhaqqının məbləği 455,7 manat olmuşdur ki, bu isə əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 37,5 faiz çoxdur.
